Page 382 - Amechanon_vol1_2016-18
P. 382
Amechanon, Vol. I / 2016-2018, ISSN: 2459-2846
οποίο θα εγείρει τη σκέψη (ή το συναίσθημα) των μαθητών/τριών, ώστε να
ενεργοποιηθεί μια παιδαγωγική διαδικασία μέσα από την οποία οι μαθητές/τριες θα
νοιώσουν ασφαλείς, προκειμένου να εκφράσουν ερωτήματα, να θέσουν ζητήματα, να
εκφέρουν κρίσεις, καταστάσεις οι οποίες θα δίνουν την ευκαιρία της ανάπτυξης
διαλόγου. Στην προκειμένη περίπτωση, ο ρόλος του/της δασκάλου/ας είναι να
υποστηρίξει αυτή τη διαλογική διαδικασία, χωρίς να εκφέρει δικές του/της απόψεις, να
συμφωνεί ή να διαφωνεί με τις απόψεις των μαθητών/τριών, αλλά να υποστηρίζει την
δυνατότητα έκφρασης κάθε άποψης αποφεύγοντας παράλληλα να μετατραπεί η
386
συζήτηση σε εργαστήρι ψυχολογικής υποστήριξης .
Οι δυο βασικές κατευθύνσεις που εμφανίστηκαν κατά την εξέλιξη της ιστορίας μέσα
στην τάξη ήταν από τη μια οι δομημένες προ-υπάρχουσες γνώσεις, οι εμπειρίες και το
βίωμα της εκπαιδευτικού και από την άλλη, οι σκέψεις για την αποστασιοποίηση από
τον προαποφασισμένο παιδαγωγικό ρόλο. Ακόμα περισσότερο, εάν οι παιδαγωγικές
θεωρίες, οι διδακτικές τεχνικές, οι στρατηγικές, οι στάσεις και οι αντιλήψεις έχουν ήδη
διαμορφώσει μια διαδρομή για κάθε εκπαιδευτικό, ο/η οποίος /α δύσκολα μπορεί να
αφήσει χώρο για σιωπές από την πλευρά των μαθητών/τριών και για τη μη ενεργή
συμμετοχή όλων. Εφόσον, όπως είπαμε παραπάνω, το παραμύθι και η λογοτεχνία
γενικότερα, χρησιμοποιούνται μεταξύ άλλων, στην εκπαιδευτική διαδικασία, για να
387
διδαχθούν οι μαθητές/τριες μέσα από αυτό αξίες και αρχές , δημιουργείται κατά τη
386 Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο των προγραμμάτων σπουδών, τα λογοτεχνικά κείµενα
αποτελούν φορείς εθνικών, οικουµενικών και διαπολιτισµικών αξιών, ενώ η επαφή µε
αντιπροσωπευτικά έργα της πολιτιστικής µας κληρονοµιάς, εθνικής και παγκόσµιας, διευρύνει
τα όρια της προσωπικής εµπειρίας και ευαισθησίας των µαθητών και τους καθιστά ανθρώπους
ικανούς να αξιοποιούν ενεργητικά τη γνώση, να αναπτύσσουν τις αισθητικές αντιλήψεις τους,
να παίρνουν κριτική θέση απέναντι σε βασικά ζητήµατα της ατοµικής και κοινωνικής ζωής και
να διαµορφώνουν επιλεκτικά και υπεύθυνα τις προσωπικές τους στάσεις και πεποιθήσεις. Κάθε
προσέγγιση των κειμένων, αναγνωστικά ή ερμηνευτικά ,αυξάνει το βίωμα των µαθητών,
ευαισθητοποιεί, εµπλουτίζει την εµπειρία, αναπτύσσει τη φαντασία, καλλιεργεί τη γλώσσα και
αφυπνίζει καλλιτεχνικές δεξιότητες. Τέλος, η γνώση και η αξιοποίηση στοιχείων ιστορίας και
θεωρίας της λογοτεχνίας συντελούν στην ανάπτυξη της ικανότητας αξιολόγησης των έργων και
αναγνώρισης της ποιότητας του λόγου. Με αυτή την προοπτική αναδεικνύεται η αξία της
λογοτεχνίας ως µορφωτικού αγαθού στο πλαίσιο της ανθρωπιστικής παιδείας και της
δηµοκρατικής εκπαίδευσης, καθώς και η συµβολή της στην ισοτιµία των ανθρώπων και των
πολιτισµών και στην προβολή της ιδιαίτερης φυσιογνωµίας του ελληνικού λόγου και πολιτισµού
(ΦΕΚ 303Β/13-03-2003 , ΔΕΠΠΣ- ΑΠΣ: www.pi-schools.gr ).
387 Σε κάθε περίπτωση η συζήτηση για τις αρχές και τις αξίες, δημιουργούν ερωτήματα χωρίς
εύκολες απαντήσεις, καθώς «η εννοιολογική αποσαφήνιση των αξιών τελικά παραπέμπει στην
άποψη ότι οι αξίες είναι ένας κοινωνικά προσδιορισμένος ορισμός προσώπων, ενεργειών, ιδεών,
καταστάσεων και διαδικασιών του περιβάλλοντός μας, φυσικού και κοινωνικού και φανερώνει
την αρνητική ή τη θετική σημασία τους για το άτομο και την κοινωνία» (Θεοδωροπούλου, Έ.,-
382