Page 43 - Amechanon_vol1_2016-18
P. 43
Amechanon, Vol. I / 2016-2018, ISSN: 2459-2846
αντιτίθεται στο μύθο του «υποκειμένου» ως ενός ασφαλούς και συγκεκριμένου
πλαισίου θεμελίωσης μιας έλλογης γνώσης του κόσμου που θα μπορούσε να
εξακριβωθεί ως ένα σύστημα απόλυτων συμβάντων, μας προτείνει την εναλλακτική
υπόθεση της ερμηνείας, ως μιας εγγενούς προοπτικής του ματιού που στηρίζεται στις
ανάγκες και τα ένστικτα της ίδιας της ζωής:
«Στον βαθμό που η λέξη «γνώση» έχει κάποιο νόημα, ο κόσμος είναι γνωρίσιμος .
.
αλλά είναι ερμηνεύσιμος αλλιώς, δεν έχει κανένα νόημα πίσω του, αλλά
αναρίθμητα νοήματα. –‘Προοπτικισμός’. Οι ανάγκες μας είναι αυτές που
.
ερμηνεύουν τον κόσμο οι ενορμήσεις μας και τα υπέρ και τα κατά τους. Κάθε
.
ενόρμηση είναι ένα είδος λαχτάρας για κυριαρχία καθεμιά έχει την προοπτική
21
της, που θέλει να την επιβάλλει σαν νόρμα σε όλες τις υπόλοιπες ενορμήσεις» .
Η σκέψη, η ερμηνεία, είναι μια δραστηριότητα που αναλαμβάνεται όχι από ένα ενικό
«υποκείμενο» που έχει επίγνωση του είναι του, αλλά από μια πολύ πιο πολύπλοκη --σε
μεγάλο βαθμό κρυμμένη-- και από ένα απίστευτα σύνθετο συνδυασμό ενστίκτων και
δυνάμεων κυριαρχίας, που συναποτελούν το φαινόμενο του ζωντανού σώματος. Έτσι,
εδώ θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως ο Nietzsche εισηγείται ότι δεν είναι το
βλέμμα, αλλά το μάτι που θα πρέπει να ληφθεί ως νήμα καθοδήγησης της
οποιασδήποτε ερμηνείας του κόσμου. Όπως γράφει στον αφορισμό 489:
«Καθετί που εισέρχεται στη συνείδηση ως ‘ενικότητα’ είναι ήδη φοβερά
πολύπλοκο: έχουμε πάντα μόνο μια έπαρση ενικότητας. Το φαινόμενο του
σώματος είναι το πιο πλούσιο, σαφές, χειροπιαστό φαινόμενο: να συζητηθεί
πρώτο, μεθοδολογικά, δίχως να ληφθεί οποιαδήπο¬τε απόφαση για την τελική
22
σημασία του» .
Εδώ, όταν ο Nietzsche γράφει πως το φαινόμενο του σώματος είναι «πιο σαφές» και
«πιο χειροπιαστό», αυτό το εννοεί μονάχα υπό την έννοια ότι τα ένστικτα και οι
δυνάμεις του σώματος βεβαιώνονται ανεξάρτητα από τις ερμηνείες ή τις αφηγήσεις που
αυτά στη συνέχεια δημιουργούν. Υπ’ αυτή την έννοια, το μάτι είναι, λαμβάνοντας
υπόψη όσα γράφει στον αφορισμό 659, «το πιο προσωπικό κτήμα μας», κάτι πολύ πιο
είναι. --Τελικά, είναι αναγκαίο να θέτουμε έναν ερμηνευτή πίσω από την ερμηνεία; Ακόμη κι αυτό
είναι επινόηση, υπόθεση.
21 Νίτσε,Φρ., Η θέληση για δύναμη, ό.π.
22 Στο ίδιο.
43